In drie stappen
het juiste contact
70 betrokken LIOF’ers helpen jouw bedrijf groeien met advies, een waardevol netwerk en financiering op weg naar een slimmer, duurzamer en gezonder Limburg.
Bestaat jouw bedrijf nog wel in 2050?
Innovatie is belangrijk voor het voortbestaan van je bedrijf. En dat zijn niet alleen de ontwikkelingen binnen je bedrijf maar het betreft ook de snel veranderende maatschappij waarin we leven. We werken aan een bewustere en duurzame samenleving, voor nu én voor de toekomst. Niek Theunissen van LIOF gaat in op de ontwikkelingen binnen de agrofoodsector. Peter Geurts van Finefield vertelt het verhaal van de plukmachine, ontwikkeld door zijn bedrijf. Een innovatie die van nog grotere waarde werd door de Corona-crisis.
Op de foto zie je van links naar rechts: John Berden van Blueberry Giant, Peter Geurts van Finefield en Niek Theunissen van LIOF.
Je kent het romantische plaatje wel: de boer die in alle vroegte met een paard het land ploegt, terwijl de knechten op de achtergrond in het veld staan met de riek in de hand. Dit was de situatie in 1950. Compleet anders is het 100 jaar later, in 2050. Waarbij drones over de velden vliegen, robots de gewassen oogsten en de boer expert is in big data. Wat brengt de toekomst ons? En hoe kan de agrofoodsector zich daarop voorbereiden? Niek Theunissen, business developer bij LIOF, vertelt het.
Meer weten?
De noodzaak van innoveren
“Als ondernemer hoefde je je eerder vooral te richten op productie,” vertelt Niek. Dat kan nu niet meer, je bent als ondernemer meer een manager. Je hebt meer taken, want je moet ook rekening houden met druk op de prijzen, de steeds strengere wet- en regelgeving en met klimaatproblematiek. Daarnaast lever je, direct of indirect, aan kritische consumenten die een steeds grotere vraag hebben naar gezonde en duurzame producten. Het is een uitdaging om hierop in te spelen.”
Maar volgens Niek is het niet onmogelijk. “Als ondernemer moet je je bezighouden met nieuwe ontwikkelingen buiten je bedrijf. Alleen zo ben je klaar voor de toekomst. Innoveren is noodzakelijk om te overleven.” Hij benoemt 3 gebieden waarop ondernemers in de agrofoodsector zich volgens hem het beste kunnen ontwikkelen.
1. Circulair
Ons voedsel moet steeds verantwoorder worden geproduceerd. Met een lage CO2-uitstoot, waarbij we reststromen gebruiken en verantwoord omgaan met grondstoffen. Volgens Niek is data-analyse daarbij onmisbaar. Hij geeft een paar voorbeelden:
“Met data krijg je inzicht in hoe je je eigen proces kunt verbeteren. Bij het samenstellen van varkensvoer bijvoorbeeld. De varkenssector gebruikt nu reststromen in het voer, bijvoorbeeld brood dat over datum is en niet meer verkocht mag worden. Data laat zien dat dit goed werkt. Je hebt zo minder voer nodig dan voorheen. Deze data is noodzakelijk om het voer zo optimaal mogelijk samen te stellen.”
“Ook in de glastuinbouw werken ze al veel met data. Niet alleen bij het productieproces, maar ook in het logistieke proces. Zo meten ze bijvoorbeeld hoe lang een bepaald product ergens maximaal kan liggen of wat de beste methode is voor het orderpicken van het voedsel. Zo is het product van een hogere kwaliteit als het uiteindelijk bij de consument belandt.”
2. Robotica en automatisering
“We kampen met een steeds groter tekort aan arbeidskrachten,” vertelt Niek. “Dat is ontzettend zonde, want hierdoor kunnen minder gewassen geoogst worden, en kampen we dus met voedselverspilling. Robotica is hier een goede oplossing voor. De melkrobot bestaat bijvoorbeeld al wat langer. Maar er beginnen ook andere soorten robots op de markt te komen. Denk bijvoorbeeld aan oogstmachines voor komkommers, paprika’s, appels, asperges en blauwe bessen. Maar er komen ook zelfsturende tractoren die kunnen ploegen of bemesten. Deze tractoren bewerken de grond zo, dat de grond langer vruchtbaar en bewerkbaar blijft. Dat is heel indrukwekkend om te zien.”
3. Samenwerken met andere partijen
Het is voor de agrofoodsector belangrijk om samen te werken met andere partijen. Verderop lees je over de ontwikkeling van een plukmachine voor blauwe bessen. “Als bessenkweker was het je nooit alleen gelukt om zo’n machine te bouwen. Daar heb je technisch specialisten voor nodig,” zegt Niek. “Gelukkig zijn we in Limburg erg sterk op het gebied van cross-overs. Dat betekent dat we ondernemers met verschillende specialismen, zoals techniek en agro, makkelijk aan elkaar kunnen verbinden.”
De grenzen voorbij
Volgens Niek is het heel erg belangrijk om je tijdens het opzoeken van een samenwerking niet vast te houden aan bestaande grenzen. “Wij zitten natuurlijk heel dicht tegen de Belgische en Duitse grens. En daarom is het ook heel goed om samen te werken met partijen in die landen. Daar doen ze onderzoeken en hebben ze expertises die ons kunnen helpen. En andersom geldt dat natuurlijk ook. Nederland loopt erg voorop als het gaat om innovatie in de agrofoodsector. Wij kunnen hun natuurlijk ook veel bieden. Ik hoop dan ook dat we steeds meer kunnen samenwerken met partijen buiten Limburg.”
Begin bij Kiempunt
Niek heeft ook tips voor ondernemers die willen innoveren. “Begin laagdrempelig. Oriënteer je eens op wat er allemaal al gebeurt en wat er kan. Wat je daarbij heel goed kan helpen, is het online platform Kiempunt Limburg. Hierop komen allerlei ondernemers samen die te maken hebben met de agrofoodsector, van onderwijsinstellingen, tot voedselproducenten en technici. Je kunt kennis delen met elkaar op het platform. Ook staan er veel voorbeelden op van vernieuwingen en projecten, zoals de bessenplukmachine. Maar ook zien we op Kiempunt mooie samenwerkingen ontstaan tussen ondernemers. Ik zou zeggen, neem eens een kijkje, en meld je aan! Want door te innoveren en samen te werken, haalt jouw bedrijf 2050!”
Wil je weten wat de toekomst voor jouw onderneming in petto heeft?
Bezoek Kiempunt Limburg en laat je inspireren. Ben je juist op zoek naar samenwerkingspartners? Neem dan contact op met LIOF en bespreek de mogelijkheden.
Bots voor betere bessen
Machinebouwer Finefield ontwikkelde een plukrobot voor het oogsten van blauwe bessen. Peter Geurts is eigenaar van Finefield en maakt ook het technisch ontwerp voor de machine. Hij vertelt: “Het werd steeds moeilijker om arbeiders te vinden die de bessen oogsten. Dat was voor de coronacrisis al zo, maar nu al helemaal. Het werk is fysiek zwaar en veel buitenlandse arbeiders zijn ten tijde van corona naar huis gegaan om bij hun familie te zijn. Daarbij neemt de vraag naar blauwe bessen enorm toe, omdat ze gezonde eigenschappen hebben. We moesten wel met een manier komen om alle blauwe bessen toch goed te oogsten.”
Het robotiseren van de oogst is niet zo simpel als het lijkt
Volgens Peter komt dat door de kwetsbaarheid van de bessen: “Er bestonden al wel plukrobots voor blauwe bessen. Maar daardoor kon je de bessen niet verkopen als versproduct. De bessen beschadigden te erg. Onze machine schudt de bessen uit de struik en vangt ze op een speciale manier op. Zonder ze te beschadigen. De automatisch geoogste bessen zijn zo geschikt als versproduct. Daarbij kun je meer oogsten zonder dat je daar mensen voor nodig hebt. Dat is erg efficiënt.”
Samenwerking is key
Zonder samenwerking met anderen had de bessenmachine niet kunnen ontstaan. Peter vertelt: “Ons bedrijf bestaat uit 3 ondernemers, waaronder ook een bessenteler. En juist door die samenwerking weten we hoe fijngevoelig de plukmachine moet zijn.” Maar ook zochten ze samenwerking met LIOF. LIOF stelde Finefield voor aan andere mogelijke samenwerkingspartners en gaf een financiële ondersteuning. De bessenmachine is een prachtig voorbeeld van wat je kunt bereiken als je elkaar opzoekt.
Dit interview is van september 2020.
Fotografie: Ron Wiersma, Maastricht
Meer weten?
Wil je meer weten over hoe LIOF jouw bedrijf binnen de agrofoodsector kan ondersteunen? Neem dan contact met ons op. We helpen je graag!