LIOF: ook voor ondernemers die over de grens samenwerken

Nog volop mogelijkheden via programma STIPP en CrossRoads

Grensoverschrijdend samenwerken. Het ligt zo voor de hand in een provincie als Limburg met zijn 233 kilometer Duitse en Belgische grens. Maar de praktijk is weerbarstig, weet Lisette Tilmans, als projectmanager namens LIOF betrokken bij CrossRoads Vlaanderen-Nederland.

“CrossRoads is gericht op het koppelen van het Zuid-Nederlandse mkb met Vlaamse kmo’s. Qua taal zijn er dan weinig obstakels, maar de verschillen in cultuur en regelgeving blijven groot. Als ondernemers op zoek gaan naar partners om bijvoorbeeld een idee verder uit te werken of al concreet iets te produceren, zijn ze toch vooral geneigd om in eigen land te zoeken. Terwijl misschien een paar kilometer verderop, net over de grens, dé ideale partner zit. In CrossRoads kijken we juist wel over de grens. We nemen barrières weg en bieden een laagdrempelig traject aan.”

Groot netwerk

Het Europees Interreg programma CrossRoads Vlaanderen-Nederland richt zich op bedrijven in de negen Vlaamse en Nederlandse grensprovincies en wordt uitgevoerd door de verschillende organisaties en ontwikkelingsmaatschappijen waaronder LIOF. “Elk hebben we een groot netwerk”, legt Lisette uit. “Door die te bundelen maken we de wereld voor de ondernemers een stuk groter. Veel plannen en ideeën sneuvelen omdat ondernemers in eigen land geen partner met specifieke kennis of faciliteiten vinden om een innovatie daadwerkelijk om te zetten in een marktklaar product of proces. Als LIOF weten we door de samenwerking niet alleen wat er in Limburg aanwezig is, maar gaan we ook te rade bij onze collega’s van VLAIO in Vlaanderen. Allereerst matchen we bedrijven met elkaar en als ze concreet een gezamenlijk project willen starten dan ondersteunen we met het aanvragen van de subsidie. Die kan oplopen tot 250.000 euro, zeker voor de wat kleinere bedrijven vaak het steuntje in de rug dat ze nodig hebben.”

72 bedrijven

CrossRoads startte in 2023 en onlangs is de vierde ronde gesloten. Tot en met de derde ronde zijn al 75 voorstellen ingediend waarvan er 33 groen licht kregen, goed voor 7,4 miljoen euro subsidie. “Concreet gaat het om samenwerkingen tussen 72 bedrijven met een breed spectrum aan innovatieve thema’s”, zegt Lisette. In Nederlands-Limburg gaat het bijvoorbeeld om projecten van de bedrijven Steriwatch en DenimX. Marc Meijers van DenimX zocht een bedrijf waar hij vezels van versleten spijkerbroeken, zijn vinding, kon laten verwerken tot nieuwe producten. De match bleek te liggen in de regio West-Vlaanderen. CrossRoads slaagt er dus in om bedrijven aan beide zijden van de grens te activeren én ondersteunen bij hun innovatietrajecten. De subsidie, begeleiding en matchmaking helpen om risico’s te verkleinen en om innovaties sneller op de markt te brengen.”  

Duurzame thema’s

Ondernemers met ideeën kunnen contact leggen met LIOF. “Een project moet passen bij de thema’s duurzame grondstoffen, duurzame energie, digitalisering of gezondheidszorg. Wij denken graag mee in het traject naar de subsidieaanvraag toe. Door bijvoorbeeld het projectplan goed vorm te geven en een stappenplan te maken. Een ondernemer wil ondernemen en heeft vaak geen zin in formulieren en bureaucratie. Begrijpelijk, maar een kwart miljoen euro laten liggen is ook jammer. Zeker als het betekent dat een mooi idee op de plank blijft liggen. Daarom helpen we. Als LIOF willen we juist de duurzame innovaties aanjagen. CrossRoads is daarvoor een mooi programma.”

“Als ondernemers op zoek gaan naar partners zijn ze toch vooral geneigd om in eigen land te zoeken. Terwijl misschien een paar kilometer verderop, net over de grens, dé ideale partner zit”

Duitse grensgebied

Datzelfde geldt ook voor het eind 2024 opgestarte STIPP, afkorting voor SME Transition Innovation Partners Projects. “Goed vergelijkbaar met CrossRoads”, zegt Martine Rousseau. “Ook gericht op de het mkb en scale-ups actief in de maatschappelijke transities en industriële duurzame oplossingen. Alleen is bij dit programma ook een deel van Wallonië en het Duitse grensgebied vanaf ongeveer Roermond tot voorbij Aken betrokken. Streven is om projecten op te zetten waaraan minstens twee bedrijven deelnemen, het liefst uit Duitsland, Vlaanderen, Wallonië en Limburg. Zeker ingewikkelder dan CrossRoads ja met nog meer verschillende regelgeving en culturen. En drie talen waarbij zeker het Frans lastig kan zijn. Maar ook weer met meer kansen en mogelijkheden. In het Duitse grensgebied gebeurt heel veel, onder andere door de concentratie van grote kennisinstituten. Ook de mogelijkheden in het Waalse grensgebied worden  nogal eens onderschat. Met STIPP brengen we nog meer expertise en disciplines samen.”

Zes consortia

STIPP heeft een Interreg-budget beschikbaar van 10 miljoen euro. De maximale bijdrage is zes ton, anderhalve ton voor elke deelnemende regio in een project. Hoewel net dit jaar gestart zijn al zes consortia gevormd met hierin vijf Limburgse ondernemingen. “Het gaat hard”, knikt Martine, “waarmee blijkt dat er ook behoefte is aan grensoverschrijdende samenwerking. Bedrijven hebben vaak niet door dat de oplossing voor vraagstukken dichtbij ligt, namelijk vlak over de grens.”
In dit programma treedt LIOF op als leadpartner. “Zeker betekent dat meer werk, maar we zijn wel wat gewend in deze euregio. We kijken al jaren over de grens en hebben al een groot netwerk opgebouwd. Door de samenwerking met partijen uit Luik en Aken kunnen we nu nóg meer betekenen voor de Limburgse ondernemers die echt die internationale stappen willen maken. Hier in deze hi-tech-regio zit zoveel potentieel, door de krachten te bundelen kunnen we nog meer bereiken.”

Internationaal

Zowel voor CrossRoads als STIPP begeleiden de projectmanagers van LIOF ondernemers gedurende het aanvraagproces. “En verder dan dat”, besluit Martine. “LIOF is er ook als er later opgeschaald moet worden, als er financiering nodig is, hulp bij IP-bescherming, marketing, marktentree en andere zaken waar een ondernemer tegenaan loopt. Dat is onze rol: innovaties aanjagen, ondernemers en kennisinstellingen met elkaar verbinden. Nationaal én internationaal.”
“Programma’s als STIPP en CrossRoads zijn een opstap naar verdere samenwerking in de regio”, vult Lisette aan. “Niet zelden leidt een eerste samenwerking tot bredere valorisatie en nieuwe marktkansen. Dankzij het verplicht grensoverschrijdende karakter ontstaan er bovendien nieuwe samenwerkingen.”

Tekst: Jos Cortenraad