Groeifonds project: ET 

Einstein heeft gelijk! Zwaartekrachtsgolven bestaan. De theorie, die kenden we al 100 jaar. Nu hebben we ook het bewijs. Op 14 september 2015 zijn zwaartekrachtsgolven voor het eerst waargenomen. Tot 2015 konden natuur- en sterrenkundigen het heelal alleen bekijken door naar radiogolven, licht of straling te kijken. Door de eerste waarneming van zwaartekrachtsgolven in 2015 kunnen we het heelal op een geheel nieuwe wijze bestuderen. Met zwaartekrachtsgolven kunnen we de trillingen in de ruimte en tijd zelf waarnemen. Zo kunnen we meer leren over de onontdekte donkere delen van het heelal, en zelfs voor het eerst terugkijken tot vlak na de oerknal. 

Wat is de Einstein Telescope?

De ontdekking van zwaartekrachtsgolven vraagt om een nieuwe meetfaciliteit die deze golven extreem nauwkeurig waarneemt: de Einstein Telescope. Op 14 april 2022 heeft het Rijk besloten om met bijna een miljard euro uit het Nationaal Groeifonds een enorme impuls te geven aan de kansen om de Einstein Telescope naar Zuid-Limburg te halen.

De Einstein Telescope is een meetstation gebaseerd op een beproefde, stille, veilige en schone techniek. Einstein Telescope meet zwaartekrachtsgolven minstens tien maal nauwkeuriger dan met de huidige detectoren ooit mogelijk zal zijn. De Einstein Telescope komt zo’n 300 meter onder de grond te liggen en de drie zijden zijn elk 10 km lang.

Einstein Telescope naar Limburg?

Het puntje van Zuid-Limburg is vanwege de unieke bodemkwaliteiten, samen met het aangrenzende België en Duitsland, één van de kandidaten om de Einstein Telescoop te huisvesten. Niet alleen vanwege de rust en de stabiele bodem. Maar ook vanwege het sterke ecosysteem van kennisinstellingen en hightech bedrijven.

Mooie toekomst voor ons grensgebied

Het grensgebied van Nederland (Zuid-Limburg), België en Duitsland heeft de kwaliteiten om de Einstein Telescoop te huisvesten en zal daarmee enorm profiteren van de grote wetenschappelijke, economische en maatschappelijke impact die dit met zich meebrengt. De komst van de Einstein Telescoop zal een impuls geven aan de regionale economie, omdat de miljarden aan Europese investeringen over een langere periode een drievoud aan economische toegevoegde waarde zullen opleveren. Verder levert de Einstein Telescoop naar schatting 500 directe en 1150 indirecte banen op, en legt het de basis om wetenschappelijk en technisch talent te ontwikkelen en betere kansen in Limburg en Nederland te bieden.

LIOF in de lead bij het Valorisatieprogramma

Om innovatie en versnelde ontwikkeling van nieuwe technologieën voor de Einstein Telescope (ET) te stimuleren, is een R&D-regeling gelanceerd voor hightech bedrijven. Deze R&D regeling is onderdeel van het Einstein Telescope valorisatieprogramma. LIOF voert de regeling uit. De regeling staat open voor individuele bedrijven en samenwerkingsverbanden rondom vijf technologiedomeinen die relevant zijn voor de Einstein Telescope. De consortia kunnen bestaan uit startups en MKB'ers, grote bedrijven en kennisinstellingen.

Met de blik vooruit: toekomst wordt dagelijkse praktijk

De geschiedenis herhaalt zich ook hier. De te ontwikkelen technologieën zullen grote marktwaarde hebben, ook voor andere sectoren. Net als de verwachtte ICT ontwikkelingen in 1995, lijken ook deze ontwikkelingen nu nog soms op toekomstmuziek. Maar toekomst wordt dagelijkse praktijk. En hoe mooi is het om als regionale ontwikkelingsmaatschappij aan de basis hiervan te mogen staan.